In 2013 was Jan Hoet curator van Middlegate, een bijzondere tentoonstelling die een dialoog tot stand bracht tussen reguliere kunstenaars en het werk van kunstenaars die als art brut of outsider art werd omschreven. Tien jaar later nodigt cultuurcentrum de Werft, in samenwerking met de SMAK, Philippe Van Cauteren en Pierre Muylle uit om een hedendaags antwoord te bedenken op wat tien jaar geleden in Geel gestart is.
MALTDIDGEE/MIDDLEGATE probeert niet in termen van outsider, neurodivers of crip te denken. Aan de hand van een verzameling werken van 54 nationaal en internationaal geselecteerde kunstenaars wil de expositie een inventieve kunstervaring creëren die doorheen conventionele categorieën en vooroordelen denkt.
Om dit mogelijk te maken, worden alle werken in de tentoonstelling zonder naam van de kunstenaar of titel van het werk gepresenteerd. De beleving van de tentoonstelling gebeurt aan de hand van anonieme kunstwerken.
Op voorstel van curatoren Philippe Van Cauteren en Pierre Muylle gaf het OPZ psychiatrisch ziekenhuis in Geel Marie Zolamian de toestemming om zich voor het eerst in de geschiedenis onder te dompelen in de archieven van het ziekenhuis.
In juli en augustus 2023 deed ik gedurende verschillende dagen intensief onderzoek in de archieven van het OPZ psychiatrisch ziekenhuis in Geel.
Naast dit onderzoek schilder ik verder in het atelier.
De onderzoeken voeden en beïnvloeden mijn schilderijen, zonder ze te illustreren.
De archieven zijn de geesten van een picturale ruimte geworden.
In september 2023 verschenen drie series werk.
Een serie schilderijen op doek, een serie inkttekeningen op papier en een set teksten op papier.
Toen ik in de archieven dook, concentreerde ik me tussen de honderden documenten op de notitieboekjes uit 1913-1918, waarin de korte rituele observaties van de psychiaters van elke patiënt tijdens de eerste vijf dagen na hun aankomst werden beschreven.
Bij het lezen van deze notitieboeken uit de Eerste Wereldoorlog concentreerde ik me meer specifiek op de diagnoses van de vrouwelijke patiënten, die mij vergelijkbaar leken met de eenvoudige en complexe posttraumatische stressstoornissen (PTSS) van vandaag.
Dit zijn de naweeën van oorlog, ballingschap, scheiding, onthechting en geweld, door getuigenissen van meer dan een eeuw geleden, in verschillende tijdruimten, gedachten en logica's, en sociale, politieke en economische omstandigheden, met gevolgen voor het menselijk lichaam en de geest die vergelijkbaar zijn met die van vandaag.
Door middel van dit werk ben ik geïnteresseerd in de kruispunten tussen onwerkelijke werelden, tussen nachtmerries en actuele gebeurtenissen, tussen dromen en realiteiten, tussen waanideeën, psychedelica en verbeelding, in wat de spanningen van een onveilige omgeving zoals oorlog hebben gedaan met de fragiele en doordringbare menselijke geest, waardoor deze weerstand biedt en voortdurend probeert een nieuw leven op te bouwen in een onwerkelijke wereld.
De schilderkunst stelt ons in staat om speelplaatsen te creëren waar geesten tussen de innerlijke en uiterlijke werkelijkheid staan, tussen de realiteit van het leven en de realiteit van de dood, zonder de status van echt of onecht, waar of onecht te dragen.
Geesten en revenanten, zichtbaar of onzichtbaar, zijn centrale figuren in de schilderijen. Het zijn verschijningen van leven en dood, die een verlaten ruimte bewonen, een plek waar leven en dood elkaar ontmoeten.
Op deze manier transformeert de schilderkunst horror in tragedie, realiteit in het denkbeeldige.
Tous droits réservés